توافقی مهم برای ثبات در منطقه/ حذف آمریکا از معادلات آسیا
تاریخ انتشار: ۲۵ اسفند ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۷۳۴۰۳۴۶
خبر بسیار کوتاه و مهم بود. ایران و عربستان بعد از ۷ سال و با میانجی گری چینی ها، پس از مذاکراتی فشرده برای برقراری رابطه با یکدیگر به توافق رسیدند.
«علی شمخانی» دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران و «مساعد بن محمد العیبان» مشاور امنیت ملی عربستان به عنوان بالاترین مقام امنیتی دو کشور بزرگ غرب آسیا این توافق را امضا کردند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
توافقی مهم و راهبردی که با استقبال گسترده کشورهای منطقه همراه شد. از مصر و لیبی و سایر کشورهای عربی تا ونزوئلا و روسیه و حتی آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل این توافق را توافقی مهم و راهبردی و عامل ثبات و امنیت در منطقه دانستند و از آن استقبال کردند. در این میان، اما غربیها که ارتباط خوبی نیز با سعودیها داشتند واکنش جالبی به این توافق بزرگ نداشتند.
ایهود باراک نخست وزیر اسبق رژیم صهیونیستی از سرگیری روابط عربستان و ایران نقطه عطف راهبردی در منطقه و به مثابه ضربهای به اسرائیل و آمریکا است. همچنین این توافق آغازی برای پایان جنگ در یمن و پیروزی برای چین محسوب میشود.
پیش از این نیز نشریه صهیونیستی جروزالم پست در گزارشی نوشت که توافق میان ایران و عربستان سعودی باعث غافلگیری اغلب سیاستمداران شده است و آنها بر این باورند که این توافق بر توسعه روابط رژیم اشغالگر و عربستان تاثیر بگذارد.
جان کربی هماهنگ کننده ارتباطات راهبردی شورای امنیت ملی کاخ سفید گفت: مقامات سعودی ما را در جریان ارتباطشان با ایران گذاشته بودند، حال آنکه ما هیچ نقشی در توافقنامهای که میان آنها امضا شد، نداشتیم.
کربی گفت: منتظر هستیم تا ببینیم که آیا ایران بعد از امضای توافقنامه با عربستان سعودی، به تعهدات خود عمل خواهد کرد.
این توافق، اما در سطحی دیگر به جز ایران و عربستان برندهای دیگر نیز داشت و آن هم چینیها بودنند که توانستند به عنوان کشوری مهم میانجی گری میان ۲ کشور بزرگ در غرب آسیا و منطقه را بر عهده گیرند و باعث ثبات در منطقه شوند. موضوعی که باز هم یک بازنده را در این بازی به یاد می آورد و آن هم ایالت متحده آمریکا است که در این سالها برای حضور در منطقه خصوصا همکاری با سعودیها بسیار تلاش کرده بود.
چینیها بزرگترین شریک تجاری ایران و عربستان سعودی هستند. حجم تجارت چین با ایران در سال ۲۰۲۱ قریب به ۱۵ میلیارد دلار بود. عربستان نیز از سال ۲۰۲۰ بزرگترین شریک تجاری چین در منطقه غرب آسیا شد. مبادلات تجاری سعودی و چین در سال ۲۰۲۱ به ۸۷/۳ میلیارد دلار رسید. این عدد یعنی حجم مبادلات تجاری سعودی- چین تقریباً ۶ برابر حجم مبادلات تجاری ایران – چین است.
همچنین عربستان بزرگترین منبع تامین نفت چین است و ۱۸% از کل خرید نفت خام پکن را تشکیل میدهد. از طرفی، طبق توافق راهبردی ۲۵ ساله مقرر شده است که چین در قبال خرید نفت ایران، قریب به ۵۰۰ میلیارد دلار در زمینه زیرساختی نظیر خطوط ریلی، بنادر خشک و آبی، کشت و صنعت کشورمان سرمایه گذاری کند. راهبرد پکن اقتصاد محور است و امنیت مولفه اصلی نیل به این راهبرد میباشد. امنیت خلیج فارس از اهمیت به سزایی برای پکن برخوردار است و به همین دلیل، چین بزرگترین بازنده منازعه ایران و عربستان و آمریکا بزرگترین برنده این منازعه بود و اکنون برنده و بازنده این بازی تغییر کرده است.
اما رسیدن به توافق میان ایران و عربستان اتفاقی نیست که برای همین هفتههای اخیر باشد و همانطور که کنعانی سخنگوی وزارت امور خارجه در نشست خبری خود اظهار کرد این توافق حاصل تلاش و گفت و گو در یک سال و نیم اخیر در سیاست خارجه کشور ما بوده است.
رسانهها و کارشناسان مختلف دلایل گوناگونی را برای توافق سعودیها با کشورمان مطرح میکنند و، اما شاید مهمترین این دلایل را بتوان در حاشیهها و اغتشاشات ۶ ماه اخیر کشور جستجو کرد. جایی که رسانههای معاند خارج از کشور که با استفاده از امکانات حداکثری و خرجهای سنگین و با استخدام نیروهای داخلی و تهییج احساسات مردم و موج سواری در اتفاقات کشور به دنبال نا آرامی و حتی تغییر حکومت در ایران بودند، متوجه شدند که ایران هیچ گاه سوریه و یا کشورهای مانند آن نیست که به توان به راحتی آن را با مشکلات جدی مواجه کرد و جوابی دریافت نکرد.
اغتشاشاتی که رسانههای صعودی در آن نقش بسیار جدی ایفا کردند و تمام تلاش خود را برای ضربه زدن به جمهوری اسلامی و حتی راضی کردن ایران به قبول خواستههای آنها انجام دادند، اما به نتیجه نرسیدند.
آمریکا در حال حذف تدریجی در معادلات آسیا استعلیرضا تقوی تحلیل گر سیاست خارجه درباره توافق ایران و عربستان و دلایل آن در گفتگو با باشگاه خبرنگاران جوان گفت: در ارتباط با دلایل برقراری رابطه باید به این نکته اشاره کنیم که سعودیها در ۷ سال گذشته اشتباهات راهبردی مانند حمله به یمن را انجام دادند و به نوعی در این مدت هیچ دستاوردی نداشتند و صدها میلیارد هزینه انجام دادند.
او ادامه داد: آنها با کشور ما به دشمنی برخواستند و ولیعهد سعودی رسما اظهار کرد که جنگ را باید به خیابانها در ایران کشید. شبکههای معاند را مانند اینتر نشنال علیه ما ایجاد کردند که بتوانند علیه ما نیرو سازماندهی کنند و مردم را تحریک کنند، اما همه این تلاشها با شکست مواجه شد لذا تصمیم به تجدید نظر بر مناسبات خود با ایران بر آمدند.
تقوی افزود:معتقد هستم که توافق ایران و عربستان چند جنبه مهم داشت. اول آن که چین واسطه بود و آمریکا در حال حذف تدریجی در معادلات آسیا است. قدرتهای جدیدی در این منطقه در حال ظهور هستند و دیگر مانند گذشته نیست که آمریکا در منطقه برای کشورهای عربی تکلیف مشخص کند، بلکه قدرتهای جدید نو ظهوری هستند که میتوانند در اتحاد و اعتلاف با کشورها در راستای صلح و ثبات منطقه و توازن بخشی به مناسبات بین امللی بکوشند.
وی تاکید کرد:نکته دوم آن است که پس از اتفاقات سال ۱۴۰۱ جمهوری اسلامی ایران به طور جدی قصد داشت آمران و پشت پرده اغتشاشات را مورد تنبیه اساسی قرار دهد و فرمانده سپاه و سایر مقامات نیز بارها اعلام کردند که دولت سعودی باید دست از رفتارهای خود بردارد و گرنه آماده واکنش جدی ایران باشد. بنا براین معتقد هستم سعودیها اکنون عقلانیت به خرج دادند و سعی کردند که رفتارهای غلط خود را اصلاح کنند و از در دوستی با ایران وارد شوند.
سعودی ها درک جدیدی از صحنه سیاسی در غرب آسیا پیدا کردندوی گفت:سعودیها اکنون میخواهند امنیت منطقه را از طریق روابط حسنه میان همسایگان تامین کنند نه از طریق باز کردن مجرا و مفری برای وردو قدرتهایی مثل ایالت متحده و یا رژیم صهیونیستی.
وی افزود: نکته دیگردی که وجود دارد آن است که صهیونیستها برای رابطه با سعودیها حساب ویژهای باز کرده بودند و گمان نتانیاهو آن بود که سعودیها را به پیمان ابراهیم متصل کند و رابطه خود را با عربستان افزایش دهد، اما با اتفاقی که میان ایران و عربستان پیش آمد سعودیها نشان دادند که درک جدیدی از صحنه بین الملل و صحنه سیاسی در غرب آسیا پیدا کردند و به طور اساسی در روابط خود با رژیم صهیونیستی تجدید نظر میکنند و آنها را رژیمی با ثبات و آینده دار نمیدانند و روی آنها سرمایه گذاری نمیکنند و متوجه هستنند که آینده منطقه آسیا در اختیار کدام طرف است و کدام طرف از ثبات برای برقراری رابطه و تعامل با ریاض برخوردار است.
باشگاه خبرنگاران جوان سیاسی سیاست خارجیمنبع: باشگاه خبرنگاران
کلیدواژه: ایران و عربستان روابط دوجانبه ایران و عربستان غرب آسیا سعودی ها کشور ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۳۴۰۳۴۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
واکنش وزیر دفاع انگلیس به تحریمش از سوی ایران/ مخالفت امارات با استفاده آمریکا از پایگاه های نظامی در این کشور/ حمله موشکی به پایگاه نظامیان آمریکایی در شرق سوریه/ رایزنی محرمانه دولت بایدن و عربستان درباره یک توافق
بین الملل تابناک: واکنش وزیر دفاع انگلیس به تحریمش از سوی ایران، مخالفت امارات با استفاده آمریکا از پایگاه های نظامی در این کشور، حمله موشکی به پایگاه نظامیان آمریکایی در شرق سوریه، رایزنی محرمانه دولت بایدن و عربستان درباره یک توافق و تشکیل کمیتههای مشترک ایران و عراق برای مقابله با اخبار دروغ از مهم ترین خبرها و رویدادهای منطقه ای و بین المللی در 24 ساعت گذشته بوده اند.
واکنش وزیر دفاع انگلیس به تحریمش از سوی ایران
وزیر دفاع انگلیس در واکنش به تحریم خود از سوی ایران، ادعاهای بیاساس و نخنما درباره نقش ایران در منطقه غرب آسیا را تکرار کرد.
گرنت شپس جمعه شب با انتشار پیامی در شبکه اجتماعی ایکس (توئیر سابق)، ادعا کرد: ایران مسئول بسیاری از بیثباتیهای منطقهای از طریق شبکه غیرقانونی گروههای نیابتی (شامل) حماس، حزب الله، حوثیها، شبه نظامیان مرتبط با ایران و حملات مستقیم آنها است.
وی در تداوم جوسازیهای رسانهای، مدعی شد: اگر ایران فکر میکند که تحریمهای اخیر کسی را مرعوب میکند، کاملا در اشتباه است.
دولت انگلیس دو هفته پیش در تداوم حمایت تمامقد از رژیم صهیونیستی، وزیر دفاع و شماری از مستشاران نظامی ایران را تحریم کرد. وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران نیز در چارچوب اجرای قانون «مقابله با اقدامات خصمانه رژیم صهیونیستی علیه صلح و امنیت» تعدادی از نهادها و اشخاص انگلیس از جمله وزیر دفاع این کشور را تحریم کرد.
در بیانیه وزارت امور خارجه کشورمان آمده است: جمهوری اسلامی ایران ضمن محکوم کردن اقدام رژیم انگلیس در حمایت و تسهیل اقدامات مخرب اشخاص و نهادهای مذکور شامل حمایت و تسهیل ارتکاب اعمال تروریستیِ رژیم صهیونیستی که نقض تعهدات بین المللی رژیم انگلیس در مقابله با تروریسم به شمار میرود، اعلام میکند که اقدام رژیم انگلیس، نقض آشکار اصول اساسی حقوق بین الملل مندرج در منشور ملل متحد است.
این بیانیه میافزاید: تمامی نهادهای جمهوری اسلامی ایران طبق مصوبات مراجع مربوطه، اقدامات لازم را که شامل ممنوعیت صدور روادید و عدم امکان ورود به قلمرو جمهوری اسلامی ایران، مسدود شدن حسابهای بانکی در نظام مالی و بانکی و توقیف اموال و دارایی در قلمرو تحت صلاحیت جمهوری اسلامی ایران خواهند بود، جهت اجرای این تحریمها معمول خواهند داشت.
وزارت امور خارجه کشورمان تصریح کرد: این اقدام تحریمی، نافی پیگیری کیفری افراد به سبب دست داشتن در اقدامات مجرمانه در محاکم قانونی دارای صلاحیت نخواهد بود. جمهوری اسلامی ایران ضمن اعمال این تحریمها، رژیم انگلیس را در قبال حمایت از تروریسم و نقض حقوق بشر، مسئول و پاسخگو میداند.
مخالفت امارات با استفاده آمریکا از پایگاه های نظامی در این کشور
روزنامه آمریکایی «وال استریت ژورنال» نوشت که امارات از حمله آمریکا به اهدافی در یمن و عراق از طریق پایگاه هوایی الظفره در ابوظبی جلوگیری کرد.
پایگاه خبری «خلیج آنلاین» با اعلام این خبر اضافه کرد: روزنامه «وال استریت ژورنال» به نقل از یک مقام اماراتی نوشت که کشورش محدودیت هایی را برای عملیات جنگنده های آمریکا علیه اهدافی در عراق و یمن اعمال کرد.
این مقام اماراتی که به نام وی اشاره ای نشده است، خاطرنشان کرد که این تصمیم ناشی از ایده دفاع از خود اتخاذ شده است.
این مقام اماراتی اظهار داشت که از حملات جنگنده های آمریکایی مستقر در پایگاه الظفره به عراق و یمن جلوگیری شد زیرا پس از حمله شبهنظامیان در این کشورها در آغاز سال ۲۰۲۲، آمریکا برای اتخاذ اقدامات برای دفاع از امارات به کُندی عمل کرد.
در همین حال، مقامات آمریکایی گفتند که این موضع امارات، فرماندهان آمریکایی را بر آن داشت تا هواپیماهای بیشتری را به پایگاه هوایی «العدید» در قطر ارسال کنند.
وال استریت ژورنال نوشت که وزارت دفاع آمریکا (پنتاگون)، انتقال جنگندههای جت، پهپادهای مسلح و سایر هواپیماها را به قطر آغاز کرد و در مورد تمرکز نیروها برای دور زدن محدودیتهای اعمال شده برای حملات هوایی از پایگاه هوایی در امارات که واشنگتن از مدتها پیش از آن استفاده میکرد، تجدید نظر کرده است.
این روزنامه آمریکایی تصریح کرد که این اقدام، نشاندهنده تنش بین واشنگتن و برخی از کشورهای حوزه خلیج فارس است که نیروهای آمریکایی در آنها پایگاه نظامی دارند.
به نوشته وال استریت ژورنال، کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس بیم آن دارند که جنگی که ۸ ماه است در غزه ادامه دارد، گسترده و به یک درگیری منطقه ای کشیده شوند.
این روزنامه آمریکایی به نقل از مقامات ابوظبی اضافه کرد که امارات متحده عربی به طور فزاینده ای نسبت به احتمال اینکه این کشور از سوی نیروهای مقاومت در منطقه به عنوان کمک کننده آمریکا در انجام عملیات نظامی محسوب شود و هدف نیروهای مقاومت در منطقه قرار گیرد، نگران است.
وال استریت ژورنال به نقل از یک منبع آگاه اشاره کرد که آمریکا در روزهای اخیر با قطری ها برای آوردن جنگنده ها، هواپیماهای شناسایی و پهپادهای مسلح اضافی به پایگاه العدید هماهنگ شده است.
مقامات آمریکایی اظهار داشتند که واشنگتن افزون بر انتقال عملیات به قطر، در حال بررسی حملاتی از سوی جیبوتی در شرق آفریقا است.
بر اساس گزارش این روزنامه آمریکایی، پایگاه هوایی العدید در قطر افزون بر اینکه مرکز فرماندهی منطقهای نیروی هوایی ایالات متحده است یکی از بزرگترین مراکز جنگنده های نیروی هوایی آمریکایی نیز به حساب میآید.
پایگاه العدید به عنوان بزرگترین پایگاه های آمریکایی در منطقه به حساب می آید و حدود ۱۰ هزار نظامی آمریکایی را در خود جای داده است.
قطر یکی از متحدان اصلی آمریکا در خارج از ناتو محسوب می شود و به حل و فصل بسیاری از پرونده های پیچیده واشنگتن از جمله پرونده افغانستان کمک کرده است.
دوحه در حال حاضر نیز نقش برجسته ای در تلاش های میانجی گری بین حماس و رژیم اسرائیل ایفا میکند.
حمله موشکی به پایگاه نظامیان آمریکایی در شرق سوریه
منابع خبری جمعه شب از حمله موشکی به پایگاه نظامیان آمریکایی در شرق سوریه خبر دادند.
صدای چند انفجار از داخل پایگاه آمریکا در میدان نفتی العمر واقع در استان دیرالزور شنیده شده است.
از سوی دیگر خبرگزاری اسپوتنیک روسیه گزارش داد که هفت موشک به پایگاه آمریکا در میدان نفتی العمر اصابت کرده است.
هنوز گروهی مسئولیت این حمله را برعهده نگرفته است.
مقاومت اسلامی عراق در حمایت از مقاومت فلسطین و محکوم کردن حمایت همه جانبه آمریکا از جنایات رژیم صهیونیستی در نوار غزه، بارها پایگاههای ارتش آمریکا در عراق و سوریه و همچنین اهدافی را در سرزمینهای اشغالی هدف حملات پهپادی و موشکی خود قرار داده است.
رایزنی محرمانه دولت بایدن و عربستان درباره یک توافق
منابع آگاه اعلام کردند دولت جو بایدن و عربستان درحال بررسیهای نهایی درباره توافقی درخصوص ضمانتهای امنیتی آمریکا به عربستان و کمک به این کشور در زمینه هستهای برای اهداف غیرنظامی هستند.
منابع آگاه اعلام کردند دولت جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا و عربستان درحال انجام بررسیهای نهایی درباره توافقی درخصوص ضمانتهای امنیتی آمریکا به عربستان و کمک به این کشور در زمینه هستهای برای اهداف غیرنظامی هستند. این درحالی است که توافق عادی سازی روابط بین رژیم صهیونیستی و عربستان در چارچوب یک معامله بزرگ در منطقه هنوز دور از دسترس است.
طبق گزارش رأی الیوم، این منابع اعلام کردند مذاکره کنندگان آمریکایی و عربستانی در حال حاضر اولویت را به معاهده امنیتی دوجانبهای میدهند که ممکن است بخشی از معامله بزرگتری باشد که به بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر رژیم صهیونیستی ارائه میشود و وی باید تصمیم بگیرد که آیا امتیازهایی را برای تضمین عادی سازی تاریخی روابط با ریاض خواهد داد یا خیر.
متیو میلر، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا پنجشنبه اعلام کرد: ما به توافقی درباره بخش آمریکایی-عربستانی معامله بسیار نزدیک هستیم. میتوانیم در یک زمان بسیار کوتاه جزئیات را حل کنیم.
به گفته دیپلماتهای خارجی در کشورهای عرب حوزه خلیج فارس و منابعی در واشنگتن احتمالا این بخش از طرح مربوط به ضمانتهای رسمی آمریکا برای دفاع از عربستان و دستیابی عربستان به سلاحهای آمریکایی پیشرفتهتر باشد.
منابع آگاه پیش بینی کردند توافق امنیتی ریاض و واشنگتن شامل تبادل تکنولوژیهای مدرن با ریاض از جمله تکنولوژی مربوط به هوش مصنوعی باشد.
یک مسئول آمریکایی اعلام کرد: پیش بینی میشود بندهای توافق ظرف چند هفته تکمیل شود.
این درحالی است که عربستان بر لزوم توقف جنگ غزه قبل از هرگونه صحبت درباره عادی سازی روابط با تل آویو تأکید دارد.
میلر گفت: عربستان توضیح داد تا زمانی که جنگ غزه ادامه دارد توافق عادی سازی روابطی وجود نخواهد داشت.
اخیرا آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا سفری به منطقه داشت و مذاکرات جداگانهای با بنیامین نتانیاهو و محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان برگزار کرد.
از سوی دیگر روزنامه یدیعوت آحارونوت نوشت، توماس فریدمن، تحلیلگر روزنامه نیویورک تایمز شروط عربستان را به عنوان بخشی از مذاکرات بین واشنگتن و ریاض برای عادی سازی روابط میان عربستان و رژیم صهیونیستی فاش کرد.
این شروط عبارتند از ایجاد یک روند سه تا پنج ساله برای تشکیل کشور فلسطین، توقف شهرک سازی در کرانه باختری و عقب نشینی ارتش رژیم صهیونیستی از غزه.
تشکیل کمیتههای مشترک ایران و عراق برای مقابله با اخبار دروغ
رئیس سازمان رسانه و ارتباطات عراق و معاون مطبوعاتی و اطلاع رسانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ایران، سازوکارهای تشکیل کمیتههای مشترک برای مقابله با اخبار دروغ و جعلی را بررسی کردند.
به گزارش رسانه های عراق، «علی المؤید» رئیس سازمان رسانه و ارتباطات این کشور امروز (شنبه) با «فرشاد مهدی پور» معاون مطبوعاتی و اطلاع رسانی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ایران و هیاتی به نمایندگی از نهادهای مهم رسانه ای این کشور دیدار و درباره همکاری های مشترک تبادل نظر کرد.
در این نشست که در بغداد برگزار شد، تقویت همکاری ها در حوزه رسانه، تولید محتوای رسانه ای که به انتقال تصویر حقیقی دو کشور کمک می کند و توسعه و سازماندهی کار شبکه های اجتماعی دیجیتال پیشرفته از طریق تولید مطالبی که همگام با پیشرفتهای دنیای ارتباطات باشد و با فرهنگ و مطالب مورد علاقه مردم دو کشور سازگار باشد، بررسی شد.
همچنین در این نشست، پوشش رسانه ای سفر زیارت اربعین نیز مورد بحث و بررسی قرار گرفت و هیات ایرانی از سازماندهی عراق در برگزاری مراسم اربعین طی سال های گذشته و موفقیت بزرگ و برجسته این کشور در پوشش رسانه ای سفر اربعین سال گذشته تقدیر کرد و پیشنهاد داد که از تجربه ایرانیان در حوزه سازمان رسانه ای عتبات عالیات استفاده شود.
در بخش دیگری از این نشست، راهکارهای همکاری مشترک دو کشور برای مبارزه با اخبار جعلی و راههای مبارزه با این اخبار از طریق تشکیل کمیتههای مشترک که به کاهش شایعات گمراهکننده و محتوای جعلی که به روابط بین دو کشور آسیب میزند، مورد بررسی قرار گرفت.
همچنین در این نشست، هیات ایرانی امکان برگزاری دورههای آموزشی در جمهوری اسلامی ایران از سوی دانشگاههای متخصص در حوزه رسانه و ارتباطات و همچنین دانشکده های آموزشی مامور به این حوزه را پیشنهاد کردند.